​Meer weten? Klik op More.
De fusie van 1977
Als we volgende week mogen gaan kiezen voor een nieuw Sents gemeentebestuur zal het de 9de keer zijn dat we onze stem mogen uitbrengen voor de gemeente Sint-Laureins zoals die nu bestaat. Met inbegrip dus van Sint-Jan-in-Eremo, Sint-Margriete, Waterland-Oudeman en Watervliet. Het was ooit anders, want vóór 1977 waren dat 5 afzonderlijke gemeenten.
Vanaf het ontstaan van België waren er al wat pogingen geweest om gemeenten samen te voegen. In 1831 telde ons land 2739 gemeenten. Er werden wat halfslachtige pogingen gedaan om gemeenten samen te voegen maar de grootste fusiegolf was wel die van 1 januari 1977. Op die dag werd het aantal Belgische gemeenten, door samenvoeging van vroegere autonome gemeenten, verminderd van 2359 tot 596.
Of dat allemaal wel met de goesting van de inwoners was valt sterk te betwijfelen. Maar alle verzet werd in de kiem gesmoord. De fusies werden immers “van bovenaf” geregeld. Er was zelfs een strikt tijdsschema, want alle fusies moesten vóór de gemeenteraadsverkiezingen van oktober 1976 rond zijn. Zo konden ze vanaf 1 januari 1977, bij het aantreden van de nieuw samengestelde gemeenteraden, in werking treden.
Hoe dat bij ons verliep heeft archiefmedewerker Frankie Haemerlinck nageplozen in de diverse gemeenteraden.
Het begint allemaal in de gemeenteraad van december 1973. De minister van Binnenlandse Zaken laat weten dat er zal overgegaan worden tot samenvoeging van gemeenten. Voor het eerst is er dus sprake van een fusie. De gemeenteraden worden duidelijk gepakt in snelheid want er werden door het ministerie van Binnenlandse Zaken, de Provinciale Technische Dienst en de Economische Raad van Oost-Vlaanderen al verregaande plannen en eenduidige besluiten genomen tot de samenvoeging van de gemeenten Sint-Jan-in-Eremo, Sint-Laureins, Sint-Margriete, Waterland-Oudeman en Watervliet.
De Economische Raad zegt dat deze 5 gemeenten allen een uitgesproken landelijk karakter hebben met als hoofd economische bedrijvigheid de landbouw.
Ook is belangrijk dat de gemeente Sint-Laureins beschikt over een plaatselijk rustoord dat ruimte biedt aan alle bejaarden van deze 5 gemeenten.
Veel stof tot nadenken voor onze gemeenteraadsleden.
In 1974 komt er een nieuwe wending. Het jongste plan van het ministerie voorziet om, naast de 5 al voorgestelde gemeenten, er nog 2 bij te voegen, namelijk Kaprijke en Lembeke. Een fusie van 7 gemeenten dus die de naam Krekenland zou krijgen.
Op de gemeenteraad van februari 1975 komt men in samenspraak met de gemeentebesturen van de betrokken gemeenten overeen om het oorspronkelijke plan van een fusie met 5 gemeenten te behouden. De binding met de inwoners van Kaprijke en Lembeke lijkt niet groot genoeg te zijn om een fusie van 7 te rechtvaardigen. Een bijkomende reden om niet met Kaprijke en Lembeke verder te doen is (lach niet hé) dat de vorm van de gemeente met die 2 erbij niet mooi oogt en geografisch niet verantwoord is.
Dorpsbinding blijkt dus een belangrijke factor te zijn. Maar hoe verklaar je dan dat bij rondvraag bij de inwoners van de 5 oorspronkelijke gemeenten blijkt dat meer dan de helft zich uitspreekt tegen een fusie? Een kwart heeft geen mening en slechts minder dan 25% is voor de fusie. Er is dus nog veel werk op de plank om de bevolking te overtuigen, maar de overheid is vast van plan deze fusie door onze strot te duwen. Willen of niet.
Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 1976 is het dan zover. Vanaf 1 januari 1977 zullen Sint-Jan-in-Eremo, Sint-Laureins, Sint-Margriete, Waterland-Oudeman en Watervliet samensmelten tot één gemeente.
En dan de naam van de nieuwe gemeente. Er zal wel wat koehandel aan vooraf gegaan zijn want de naam moet beslist worden in een geheime zitting in de 5 gemeenten. De nieuwe gemeente zal de naam Sint-Laureins dragen. Van Krekenland werd nooit nog iets gehoord.
En dan komen de laatste gemeenteraden in de diverse gemeenten.
We zijn in december 1976.
Als we zien dat men in Sint-Jan-in-Eremo spreekt van de fatale datum 1 januari 1977, lijkt alles toch nog niet koek en ei te zijn.
In de laatste gemeenteraad van Waterland-Oudeman wordt beslist om, als aandenken aan de vroegere gemeente, een asbak (ja er werd nog vollen bak gerookt in die tijd) te schenken aan alle in de gemeente ingeschreven gezinshoofden. De asbak toont op de bodem het gemeentewapen en het jaartal 1976.
Ook in Sint-Margriete doen ze een geste. Daar krijgt ieder gezin een siertegel met een afdruk van het gemeentehuis.
In Watervliet bedankt burgemeester Van de Keere het personeel en schetst daarna de geschiedenis van Watervliet sedert 1218. In dat jaar zou Watervliet voor het eerst ter sprake gekomen zijn in 2 charters van de Gentse Sint-Pietersabdij.
In Sint-Laureins is men er blijkbaar gerust in. Er wordt in de laatste gemeenteraad met geen woord over de fusie gerept.